Trí Tuệ Nhân Tạo Là Gì? A – Z Thông Tin Bạn Nên Biết

Trí tuệ nhân tạo hiện đang là từ khóa được nhắc đến nhiều nhất trong kỷ nguyên công nghiệp 4.0. Hầu như mọi thứ trong cuộc sống của chúng ta đều đang có sự góp mặt của nhân tố này. Vậy trí tuệ nhân tạo là gì liệu bạn đã biết? Công nghệ này ứng dụng như thế nào trong đời sống thực tế? Trọn bộ tất tần tật thông tin liên quan g4me.net sẽ lý giải kỹ càng cho bạn. 

1. Trí tuệ nhân tạo là gì?

Trí tuệ nhân tạo là thuật ngữ được dịch ra từ cụm từ viết tắt AI. Cụm từ này trong tiếng Anh có tên gọi đầy đủ là Artificial Intelligence. Trong đó, Artificial nghĩa là nhân tạo, không phải tự nhiên còn Intelligence nghĩa là trí tuệ, sự thông minh. 

Tìm hiểu trí tuệ nhân tạo là gì?

Vậy trí tuệ nhân tạo là gì bạn có thể hiểu đơn giản đây là công nghệ thời hiện đại cho phép máy móc “học hỏi” và “suy nghĩ” như con người. Nói một cách rõ ràng hơn thì AI là ngành thuộc lĩnh vực khoa học máy tính, là trí tuệ do con người lập trình nên với mục tiêu giúp các thiết bị máy tính có thể tự động hóa các hành vi thông minh như con người. Trong đó, AI có thể giúp máy tính có cho mình trí tuệ của con người như:

• Lập luận giải quyết vấn đề.
• Giao tiếp do hiểu ngôn ngữ, tiếng nói.
• Tự thích nghi với môi trường. 
• Biết suy nghĩ, nhận thức.
• Biết sáng tạo.
• …

2. Lịch sử trí tuệ nhân tạo

Để phát minh ra trí tuệ nhân tạo là cả một lịch sử lâu dài. Theo đó, trí tuệ nhân tạo chính thức có mặt từ giữa thế kỷ 20 và lần đầu tiên được giới thiệu bởi nhà khoa học máy tính John McCarthy vào năm 1956. Tuy nhiên, ý tưởng về các máy móc thông minh cơ bản đã xuất hiện từ trước đó với các công trình nghiên cứu của nhiều nhà khoa học khác. Cụ thể:

Khám phá lịch sử AI

• Giai đoạn đầu từ 1940 – 1950: Khái niệm trí tuệ nhân tạo là gì hình thành với nhà khoa học Alan Turing - người phát triển Turing Test để đánh giá trí tuệ của máy móc. Đến năm 1956, tại hội thảo Dartmouth chính là mốc khởi đầu chính thức cho AI. 
• Giai đoạn 1956 – 1974: Đây là giai đoạn AI phát triển mạnh với các chương trình như General Problem Solver, Logic Theorist,…và nhiều nghiên cứu về học máy cũng như thuật toán được tìm kiếm.
• Giai đoạn 1974 – 1980: Bước vào giai đoạn khó khăn với nhiều dự án AI thất bại do thiếu tài nguyên, khả năng tính toán.
• Giai đoạn 1980 – 1987: Công nghệ AI dần phục hồi lại, ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như tài chính, y tế.
• Giai đoạn 1990 – 2010: AI bắt đầu liên kết với các lĩnh vực khác như xử lý ngôn ngữ tự nhiên, học sâu,… Với sự gia tăng của dữ liệu và sức mạnh tính toán đã mở ra cho công nghệ nhiều cơ hội mới.
• Giai đoạn 2010 – nay: Trí tuệ nhân tạo trở thành một phần quan trọng trong đời sống và đã đạt được nhiều bước tiến ấn tượng.

3. Phân loại trí tuệ nhân tạo AI hiện nay

Trên thực tế, công nghệ trí tuệ nhân tạo bao gồm mọi thứ từ quá trình tự động hóa robot cho tới người máy thực tế và nhiều hơn nữa. Tuy nhiên nhìn chung công nghệ này được chia làm 4 loại chính như sau:

Công nghệ AI được chia làm 4 loại

3.1. Công nghệ AI phản ứng

Phản ứng trí tuệ nhân tạo là gì? Bạn có thể hiểu đây là công nghệ có khả năng phân tích lại các động thái khả thi của chính mình và đối thủ. Từ đó, công nghệ sẽ đưa ra giải pháp tối ưu nhất để đáp trả. Một ví dụ điển hình bạn có thể tham khảo là Deep Blue. Đây là chương trình chơi cờ vua tự động được tạo nên bởi IBM. Chương trình này có thể xác định được các nước cờ và dự đoán bước đi tiếp theo của đối thủ rồi tự động đưa ra những nước đi thích hợp nhất để đánh chặn. Công nghệ này đã đánh bại kỳ thủ thế giới Garry Kasparov vào những năm 1990. 

3.2. Công nghệ AI bộ nhớ hạn chế

Công nghệ AI bộ nhớ hạn chế sở hữu đặc điểm ấn tượng là sử dụng kinh nghiệm trong quá khứ để đưa ra phương án giải quyết trong tương lai. Công nghệ này thường kết hợp với cảm biến môi trường xung quanh nhằm dự đoán các trường hợp nào có thể xảy ra và đưa ra phương án tốt nhất cho thiết bị. 

Ví dụ: Xe ô tô không người lái sẽ được lắp đặt nhiều cảm biến xung quanh và đầu xe để tính toán khoảng cách với các xe phía trước. Công nghệ AI sẽ đóng vai trò dự đoán các xác suất có thể xảy ra va chạm. Từ đó, công nghệ sẽ điều chỉnh tốc độ xe sao cho phù hợp để giữ an toàn cho xe. 

Công nghệ AI bộ nhớ hạn chế

3.3. Lý thuyết trí tuệ nhân tạo

Lý thuyết trí tuệ nhân tạo là gì? Bạn có thể hiểu công nghệ AI này là học hỏi cũng như tự suy nghĩ. Sau đó, công nghệ sẽ áp dụng những gì đã được học để thực hiện một việc cụ thể. Tuy nhiên, hiện công nghệ này vẫn đang trong quá trình nghiên cứu để đạt được hiệu quả chuẩn nhất và chưa trở thành phương án khả thi.

3.4. Công nghệ AI tự nhận thức

Công nghệ trí tuệ nhận thức nghĩa là công nghệ tự nhận thức về bản thân, có ý thức và hành xử tương tự như con người. Thậm chí công nghệ còn có thể bộc lộ cảm xúc và hiểu được cảm xúc của con người. Đây được xem là bước đột phá ngoạn mục của công nghệ AI cho đến thời điểm hiện tại. 

4. Lợi ích và thách thức của công nghệ trí tuệ nhân tạo

Trí tuệ nhân tạo ra đời quả thực là bước ngoặt mới trong lịch sử công nghệ thời hiện đại. Tuy nhiên ngay dưới đây là những lợi ích và các thách thức mà công nghệ AI đang gặp phải bạn hãy tìm hiểu để có cái nhìn chuẩn chỉnh nhất.

4.1. Lợi ích của công nghệ AI

Có thể nói, trí tuệ nhân tạo không chỉ đơn thuần là phần mềm máy tính có logic. Thay vào đó, công nghệ còn chứa đựng cả trí tuệ của con người, biết suy nghĩ, lập luận, giải quyết vấn đề. Chính vì những tính năng ấn tượng ấy mà AI mang đến rất nhiều lợi ích tuyệt vời. Cụ thể:

Công nghệ AI mang đến nhiều lợi ích vượt trội

4.1.1. Năng suất làm việc ấn tượng hơn

Lợi ích mang lại của trí tuệ nhân tạo là gì? Điều đầu tiên mà công nghệ mang lại đó là có thể thực hiện các công việc lặp đi lặp lại một cách chuẩn chỉnh, giảm thiểu sự can thiệp của con người với thời gian làm việc siêu nhanh. Chúng có thể xử lý khối lượng lớn dữ liệu trong thời gian ngắn vượt xa khả năng của con người. Nhờ vậy, trí tuệ nhân tạo có thể giúp nâng cao năng suất, đảm bảo hiệu quả hơn hẳn.

4.1.2. Đưa ra kết quả chuẩn chỉnh

Một thực tế cho thấy, AI hoàn toàn có thể giảm thiểu tối đa những sai sót do yếu tố chủ quan mà con người gây ra. Công nghệ còn có thể đưa ra quyết định dựa vào khả năng phân tích dữ liệu khách quan nhằm đảm bảo tính chính xác cao. Trí tuệ nhân tạo còn giúp con người phân tích, xử lý dữ liệu phức tạp để đưa ra kết luận chuẩn chỉnh hơn.

4.1.3. Khả năng sáng tạo cao

Công nghệ AI giúp đưa ra các gợi ý, ý tưởng mới hỗ trợ con người trong mọi hoạt động sáng tạo. Công nghệ có thể tìm ra nhiều cách giải quyết vấn đề độc đáo và hiệu quả so với con người.

4.1.4. Nâng cao tính cá nhân hóa

AI có thể phân tích nguồn dữ liệu đánh giá từ người dùng sao cho phù hợp với nhu cầu và sở thích của từng cá nhân. Từ đó, công nghệ có thể tạo ra nhiều trải nghiệm tuyệt vời và phục vụ tốt mọi nhu cầu khắt khe của khách hàng.

Công nghệ phục vụ tốt mọi nhu cầu khắt khe của khách hàng

4.1.5. Đáp ứng nhu cầu cho toàn xã hội

Đặc biệt, công nghệ AI còn có thể ứng dụng được trong nhiều lĩnh vực khác nhau trong cuộc sống. Công nghệ không chỉ phân tích dữ liệu dự báo các rủi ro xảy ra mà còn giải quyết vấn đề xã hội, phòng ngừa các tai nạn không đáng có. 

4.2. Thách thức mà trí tuệ nhân tạo đối mặt

Mặc dù mang đến nhiều lợi ích tuyệt vời như vậy nhưng công nghệ AI vẫn còn tại tại một vài điểm hạn chế. Đây cũng điều mà các cuộc tranh cãi giữa các chuyên gia xuất hiện. Vậy thách thức của trí tuệ nhân tạo là gì?

• Tính tự động hóa và hiệu quả làm việc mà công nghệ mang đến đã gia tăng tỷ lệ thất nghiệp của con người. Các con rô bốt xuất hiện dần thay thế con người vào các vị trí làm việc cơ bản. 
• Quyết định của AI mang tính công nghệ, thiếu thực tiễn, thiếu nhân văn và đạo đức nên có thể dẫn đến những hậu quả không mong muốn. 
• AI còn có thể phản ánh cũng như củng cố định kiến của xã hội nếu như dữ liệu đầu vào có dấu hiệu thiên lệch. 
•  Chi phí đầu tư quá cao vì cỗ máy đòi hỏi cả một quá trình nghiên cứu, tìm tòi. Nó đòi hỏi nguồn lực và tiêu tốn nhiều tiền bạc. AI còn cần phải cập nhật phần mềm mới để luôn hoạt động ổn định và đáp ứng các yêu cầu mới.
• Hệ thống công nghệ AI cũng có thể bị tấn công vì mạng lưới an ninh bảo mật kém. Điều này dẫn tới hệ lụy về dữ liệu và thông tin nhạy cảm của người dùng. 
• Con người dần phụ thuộc vào công nghệ và trở nên lười nhác hơn.
• …

AI mang đến không ít hạn chế khi ứng dụng

5. Công nghệ trí tuệ nhân tạo và ứng dụng trong thực tiễn

Có thể nhận định rằng, trí tuệ nhân tạo hiện nay đã được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực và mang đến nhiều thành tựu đáng nể. Trong đó chẳng hạn như:

• Ngành y tế: Công nghệ AI hỗ trợ nghiên cứu và phân tích dữ liệu y tế khổng lồ. Công nghệ như một trợ lý chăm sóc sức khỏe cá nhân với các công việc là hỗ trợ đặt lịch hẹn, hỗ trợ bệnh nhân theo dõi sức khỏe,…
• Ngành giáo dục: AI giảm bớt gánh nặng cho giáo viên từ việc chấm bài tập đến theo dõi tiến độ học tập của các em. AI còn mang đến nhiều phần mềm, trò chơi giáo dục thông minh hỗ trợ học sinh tiếp cận nguồn kiến thức hữu ích.
• Ngành giao thông – vận tải: Nhờ AI có thể phát minh ra ô tô tự lái, giao thông thông minh.
• Nông nghiệp: AI giúp người dân theo dõi sức khỏe cây trồng, dự đoán sâu bệnh.
• ….

Qua chia sẻ vừa rồi ắt hẳn bạn đã hiểu được công nghệ trí tuệ nhân tạo là gì rồi nhỉ. Mong rằng qua đó, bạn sẽ bỏ túi được cho mình cẩm nang thông tin hữu ích.