Đột xuất hay đột suất là hai cách dùng thường xuyên nhầm lẫn trong tiếng Việt do cách phát âm gần giống nhau của một số vùng miền. Vậy làm sao có thể phân biệt các từ và cách dùng chính xác như thế nào? Cùng tham khảo ngay thông tin chi tiết có trong bài viết dưới đây để có câu trả lời chi tiết nhé.
Định nghĩa từ đột xuất là gì?
Từ đột xuất được ghép bởi hai từ “đột” và “xuất”, cả hai từ này đều có ý nghĩa riêng. Trong đó “đột” vừa có thể hiểu là cách khâu từng mũi lại với nhau (ví dụ như may đột chiếc áo khoác). Từ “đột” còn có nghĩa là đi vào, ập vào một cách bất ngờ (ví dụ như đột kích, đột nhập,...).
Từ “xuất” cũng có thể hiểu theo nhiều nghĩa khác nhau, có thể hiểu là đưa ra, ra ngoài (ví dụ như xuất khẩu, xuất xưởng, xuất xe,...). Hoặc có thể mang ý nghĩa là hiện bên ngoài, ví dụ như xuất hiện trước mặt.
Hai từ đột xuất ghép lại với nhau sẽ được sử dụng như một động từ, mang ý nghĩa là một sự việc, hiện tượng, tình huống bất ngờ nào đó diễn ra mà không nằm trong tính toán, dự định. Có thể mang cả ý nghĩa tích cực và tiêu cực.
Ví dụ:
- Cô ấy có việc đột xuất nên không thể tiếp tục ở lại nói chuyện với mọi người.
- Những việc đột xuất không có tính toán trước thường không mang lại kết quả cao cho công ty.
- Ghi nhận tiến bộ đột xuất của anh ấy trong quá trình làm việc, công ty đã quyết định tăng thưởng.
Định nghĩa chung của đột xuất hay đột suất
Từ đột suất có nghĩa là gì?
Trong tiếng Việt từ suất có thể hiểu là việc phân chia thành từng mức cố định, ví dụ như “mỗi người có một suất ăn riêng”, “chỗ ngồi bán theo từng suất một”. Khi ghép lại thành từ đột suất thì lại không có ý nghĩa và là cách sử dụng sai chính tả của từ “đột xuất”.
Ví dụ: Mặc dù có việc đột suất nhưng cô ấy vẫn cố gắng tham dự cuộc họp tại công ty => đây là cách sử dụng sai.
Đột xuất hay đột suất từ nào đúng chính tả?
Trong hai từ đột xuất và đột suất chỉ có “đột xuất” là từ đúng chính tả và được công nhận trong từ điển tiếng Việt. Còn từ đột suất là một từ dùng sai, không sử dụng cho văn viết, văn bản chính thức, văn bản hành chính.
Việc có sự nhầm lẫn giữa đột xuất và đột suất xuất phát từ cách phát âm giống nhau của các âm tiết ở một số vùng. Do đó khi sử dụng bạn cần chú ý để không bị nhầm lẫn cũng như gây ảnh hưởng tới ý nghĩa chung của câu văn.
Ví dụ sai:
- Vì có công chuyện đột suất nên cô ấy không thể tham dự được buổi họp phụ huynh cho con.
- Nếu không có gì đột suất phát sinh thì chúng ta vẫn làm đúng theo quy trình tuyển dụng thông thường.
- Thời gian cuộc họp có sự thay đổi đột suất do đó không thể tiếp tục thực hiện theo kế hoạch được.
Ví dụ đúng:
- Vì có công chuyện đột xuất nên cô ấy không thể tham dự được buổi họp phụ huynh cho con.
- Nếu không có gì đột xuất phát sinh thì chúng ta vẫn làm đúng theo quy trình tuyển dụng thông thường.
- Thời gian cuộc họp có sự thay đổi đột xuất do đó không thể tiếp tục thực hiện theo kế hoạch được.
Hướng dẫn cách dùng chính xác của từ đột xuất hay đột suất
Các cặp từ dễ nhầm lẫn cần lưu ý trong tiếng Việt
Tổng hợp một số cặp từ dễ nhầm lẫn cần phải chú ý trong quá trình sử dụng bạn có thể tham khảo ngay thông tin dưới đây:
Cặp từ dễ nhầm lẫn |
Cách sử dụng đúng |
Năng xuất hay năng suất |
Năng suất Ví dụ: Năng suất làm việc được tăng cao nhờ áp dụng máy móc hiện đại vào trong quá trình sản xuất. |
Xuất hiện hay suất hiện |
Xuất hiện Ví dụ: Những nhà thiết kế nổi danh trên thế giới cùng xuất hiện tại bữa tiệc xa xỉ của giới thượng lưu. |
Xuất phát hay suất phát |
Xuất phát Ví dụ: Thời gian xuất phát được quy định cụ thể trong thư mời, nếu đến muộn sẽ không còn ghế. |
Xuất ăn hay suất ăn |
Suất ăn Ví dụ: Những suất ăn được chuẩn bị kỹ càng từ trước và luôn tuân thủ quy định vệ sinh an toàn thực phẩm. |
Xuất chiếu hay suất chiếu |
Suất chiếu Ví dụ: Tại rạp chiếu phim có hơn 1000 suất chiếu cho bộ phim này nên có thể dễ dàng mua vé mà không cần phải chờ đợi lâu. |
Công xuất hay công suất |
Công suất Ví dụ: Công suất tối đa của các dụng cụ làm việc đã được quy định và kiểm nghiệm kỹ càng, đáp ứng nhu cầu sử dụng của khách hàng. |
Cách sử dụng của các cặp từ sẽ thay đổi tùy thuộc vào từng ngữ cảnh khác nhau. Do đó bạn cần chú ý để thay đổi và dùng đúng chính tả nhất, không làm sai lệch ý nghĩa của từng câu văn, đoạn văn bản.
Những cặp từ dễ nhầm lẫn khi dùng tiếng Việt
Kết luận
Đột xuất hay đột suất lầ từ dùng đúng chính tả đã được giải đáp chi tiết trong bài viết trên để bạn có thể tham khảo và áp dụng khi thực hành. Hy vọng bài viết đã giúp cho bạn đọc có thêm nhiều kiến thức hữu ích.
Xem thêm: Giành Giật Hay Dành Giật? Cách Dùng Chuẩn Xác Và Ví Dụ